مطالعه تغییرات پهنه های اقلیمی ایران در دوره 2099-2010 تحت پدیده گرمایش جهانی با استفاده از ریزمقیاس نمایی مدل های گردش عمومی جو

یکی از روشهای مطالعه اقلیم آینده، استفاده از مدل های گردش عمومی جو است. به دلیل تفکیک فضایی کم و ساده سازی های لازم در مدل های گردش عمومی جو در مقایسه با مدلهای منطقه ای و کوتاه مدت، خروجی این مدل ها نمی تواند تقریب درستی از شرایط آب و هوایی منطقه مورد مطالعه را ارائه دهد؛ لذا با استفاده از ریزمقیاس کننده lars-wg5.5 برونداد مدل های گردش عمومی جو تا مقیاس ایستگاهی، ریزمقیاس شدند، تا با لحاظ اثرات محلی، خطای مدل های گردش عمومی جو به حداقل ممکن برسد. کارایی 18 مدل گردش عمومی جو که در گزارش چهارم هیئت بین دولتی تغییر اقلیم ارائه شده است؛ با استفاده از روش وزنی برای دوره پایه (2010-1961) مقایسه شد و در نهایت، سه مدل mpeh5، hadcm3 و ncccsm برای برازش دما و بارش ایران انتخاب شدند. برونداد مدل های منتخب و تحت 3 سناریوی a2، a1b وb1 بر روی 34 ایستگاه منتخب، نشان می دهد که میانگین دمای ایران نسبت به دوره پایه، در دوره 2030-2011، ]4/1 , 9/0[ درجه سلسیوس افزایش، در دوره 2065-2046، ]9/2 , 9/1[ درجه سلسیوس افزایش، در دوره 2099-2080، ]0/5 , 4/2[ درجه سلسیوس افزایش می یابد، که مقدار افزایش دما در سناریوی a2، بیشتر از a1b و a1b بیشتر از b1 می باشد. برونداد مدل ncccsm در هر سه دوره و تحت هر سه سناریو، افزایش مقدار بارندگی را نشان می دهد و مدل hadcm3 نیز، باستثنای سناریوی a1b در دوره 2065-2046 و سناریوی a2 در دوره 2099-2080 در بقیه موارد افزایش مقدار بارندگی را نشان می دهد، در حالی که مدل mpeh5 در همه موارد بجز سناریوهای a2 و b1 در دوره 2065-2046، کاهش مقدار بارندگی را نشان می دهد. پهنه بندی اقلیمی به روش دومارتن نشان می دهد که در حال حاضر بیش از 90 درصد مساحت ایران دارای اقلیم خشک و نیمه خشک (2/61 درصد خشک و 29 درصد نیمه خشک) می باشد، و میانگین برونداد مدل ها و سناریوها برای دوره 2099-2080 نشان می دهد که وسعت اقلیم خشک به 7/68 درصد، از مساحت ایران خواهد رسید و از وسعت سایر اقلیم ها کاسته می شود.